Miejskie Wodociągi i Kanalizacja w Bydgoszczy – Sp. z o.o.

Oczyszczalnia ścieków

 Charakterystyka układu technologicznego
Przepustowość oczyszczalni wynosi 41 000m³/d

Oczyszczalnia ścieków Fordon przyjmuje i oczyszcza ścieki dopływające z lewobrzeżnej części miasta Bydgoszczy z granicą podziału wzdłuż rzeki Brdy jak również z gminy Osielsko, gminy Dobrcz oraz gminy Dąbrowa Chełmińska. W lipcu 2010 roku zakończono proces inwestycyjny polegający na rozbudowie oraz modernizacji oczyszczalni. Podjęte działania pozwoliły zwiększyć jej przepustowość do 41 000 m³/d a także zapewnić spełnienie wymagań Dyrektywy Rady z dnia 21 maja 1991 roku, dotyczącej oczyszczania ścieków komunalnych.

Oczyszczenia mechaniczne

Do terenu oczyszczalni "Fordon", ścieki dopływają grawitacyjnie. Pierwszym obiektem oczyszczalni jest stanowisko kraty rzadkiej, której zadaniem jest zatrzymywanie dużych zanieczyszczeń pływających w ściekach. Po wstępnym podczyszczeniu na kracie rzadkiej ścieki dopływają do budynku krat gęstych, gdzie zatrzymywane są zanieczyszczenia o średnicy powyżej 6,0 mm. Pozyskane w ten sposób skratki poddawane są procesom płukania i odwodnienia poprzez prasowanie a następnie dezynfekcji za pomocą wapna. Po oczyszczeniu na kratach ścieki przepływają przez piaskownik szczelinowy celem zatrzymywania większych zanieczyszczeń mineralnych takich jak piasek i żwir. Po piaskowniku ścieki kierowane są do centralnej przepompowni, za pośrednictwem której dostarczane są do komory wytłumienia energii kinetycznej, a następnie do trzech równolegle pracujących piaskowników o ruchu okrężnym. Zadaniem piaskowników jest zatrzymywanie zawiesiny mineralnej tj. piasku. Pulpa piaskowa zgromadzona w lejach piaskowników radialnych oraz piasek z piaskownika szczelinowego przetłaczane są do mechanicznych separatorów piasku, płuczki piasku oraz separatora wirowego z płuczką piasku. Po piaskownikach ścieki dopływają do komory rozdzielczej, gdzie następuje rozdział na dwa równolegle pracujące osadniki wstępne radialne służące do mechanicznego oczyszczenia ścieków przed procesem biologicznym. W wyniku procesu sedymentacji w obiektach tych zatrzymywane jest ca 80% zawiesiny łatwo opadającej.

Oczyszczanie biologiczne

Ścieki po mechanicznym oczyszczeniu, poprzez komory rozdzielcze kierowane są na cztery ciągi reaktorów biologicznych służących do jednoczesnego usuwania związków węgla, azotu i fosforu we wspólnym systemie przemian. Każdy reaktor osadu czynnego posiada wewnętrzne przegrody umożliwiające wydzielenie stref o różnych stężeniach tlenu. Ścieki wraz z osadem przepływają przez strefę beztlenową, strefę niedotlenioną, strefę tlenową, drugą strefę niedotlenioną oraz strefę przedmuchu.
W procesie biologicznego oczyszczania ścieków, poprzez stworzenie dogodnych warunków tlenowych dla mikroorganizmów następuje rozkład zanieczyszczeń, które w konsekwencji służą jako pokarm oraz budulec nowych komórek. Cykliczne przebywanie biomasy w warunkach tlenowych i beztlenowych prowadzi do zwiększonej akumulacji fosforu w kłaczkach osadu czynnego a w konsekwencji umożliwia prawidłową pracę układu technologicznego w zakresie usuwania fosforu, natomiast poprzez naprzemienne zastosowanie procesów denitryfikacji i nitryfikacji uzyskiwana  jest porządana redukcja azotu. Proces biologicznego oczyszczania ścieków prowadzony jest bez ciągłego dozowania chemii. W celu umożliwienia prawidłowej pracy oczyszczalni w procesie technologicznym przewidziano możliwość doraźnego dozowania koagulanta żelazowego PIX do chemicznego strącania fosforanów oraz dodatkowego źródła węgla wspomagającego redukcję azotu.

Z reaktorów biologicznych ścieki wraz z osadem czynnym dopływają do trzech równolegle pracujących radialnych osadników wtórnych, w których następuje oddzielenie zawiesiny osadu czynnego od ścieków oczyszczonych. Biologicznie oczyszczone ścieki odprowadza się poprzez koryto pomiarowe do odbiornika rzeki Wisły. W przypadku wystąpienia wysokich stanów wody w rzece, ścieki do odbiornika dostarczane są poprzez przepompownię przewałową.

Część osadowa

Zgromadzony na dnie osadników wstępnych osad zgarniany jest mechanicznie do leja osadowego, skąd doprowadzany jest poprzez przepompownię osadu wstępnego oraz macerator do fermentera. Osad wstępny poddaje się procesowi wstępnej fermentacji (fermentacji kwaśnej) w celu wytworzenia krótkołańcuchowych kwasów tłuszczowych niezbędnych w biologicznych procesach usuwania związków azotu i fosforu. Ciecze nadosadowe zawierające lotne kwasy tłuszczowe odprowadza się do stref beztlenowej reaktorów biologicznych. Osad czynny z dna osadników wtórnych podawany jest do przepompowni osadu powrotnego i zawracany do reaktorów biologicznych. Osad nadmierny z przepompowni osadu powrotnego odprowadzany jest do jest zagęszczarek a następnie wraz z osadem wstępnym stabilizowany w wydzielonych komorach fermentacyjnych, zamkniętych WKFz. Osad przefermentowany z WKFz hydraulicznie dopływa do zbiorników osadu przefermentowanego, skąd dostarczany jest do wirówek sedymentacyjnych celem odwodnienia. Proces mechanicznego odwadniania wspomagany jest poprzez dozowanie polielektrolitu. Odwodniony osad podawany jest do Instalacji Termicznego Przekształcania Osadów ITPO celem unieszkodliwienia. W przypadku postoju ITPO osad jest czasowo magazynowany na poletku do magazynowania.

Biogaz

W procesie fermentacji metanowej osadów powstaje gaz, którego głównym składnikiem jest metan. Gaz ujmowany jest w kopule WKFz a następnie kierowany do instalacji oczyszczania i odsiarczania. Pozyskiwany biogaz okresowo służy do rozruchu Instalacji Termicznego Przekształcania Osadów. Ponadto wykorzystywany jest do wytwarzania energii elektrycznej i cieplnej w agregacie prądotwórczym lub kierowany jest do spalania w kotłowni olejowo-gazowej. Ciepło uzyskiwane ze spalania biogazu oraz z chłodzenia silnika gazowego wykorzystywane jest do ogrzewania osadu w WKFz oraz celów grzewczych na terenie oczyszczalni ścieków.

Jakość ścieków

Stężenia zanieczyszczeń w ściekach odprowadzanych do odbiornika od dnia 01.01.2011 roku, zgodnie z załącznikiem nr 1 Rozporządzenia Ministra Środowiska z dnia 24 lipca 2006 roku (Dz. U. Nr 137, poz. 984 z późn. zm.) w sprawie warunków, jakie należy spełnić przy wprowadzaniu ścieków do wód lub do ziemi oraz w sprawie substancji szczególnie szkodliwych dla środowiska wodnego oraz zgodnie z wydanym pozwoleniem wodnoprawnym nie mogą przekraczać: